Het aantal leerlingen dat beroep doet op speciale onderwijsleermiddelen daalt al een aantal jaar op rij terwijl het budget dat daarvoor uitgetrokken wordt, wel stijgt. Dat stelt cd&v-parlementslid Loes Vandromme vast naar aanleiding van cijfers die zij opvroeg bij de minister van onderwijs.
‘Het blijft een vreemd gegeven dat er jaar na jaar minder leerlingen gebruik maken van deze vorm van ondersteuning,’ vindt het parlementslid. ‘We moeten op zoek gaan naar de oorzaken hiervan. Deze leermiddelen kunnen echt wel het verschil maken voor leerlingen die in het gewoon onderwijs te veel drempels zouden ervaren. Dergelijke hulpmiddelen vormen bovendien een belangrijke opstap naar inclusief onderwijs.’ Ze pleit er ook voor om deze vorm van ondersteuning mogelijk te maken in het Deeltijds Kunstonderwijs. ‘Er is momenteel een evaluatie van het decreet op het Deeltijds Kunstonderwijs aan de gang,’ weet Vandromme. ‘Dat is een kans om op zoek te gaan naar hoe we ook het Deeltijds Kunstonderwijs nog meer toegankelijk kunnen maken.’
Speciale onderwijsleermiddelen
Speciale onderwijsleermiddelen zijn hulpmiddelen die leerlingen, studenten en cursisten met een beperking helpen om deel te nemen aan het onderwijsleerproces in een gewone school. De cel SOL (Speciale Onderwijs Leermiddelen) van AGODI coördineert deze vorm van ondersteuning. Het gaat vaak over technische apparatuur zoals leesloepes met een bordcamera of ergonomisch meubilair zoals aangepaste stoelen of tafels. Soms gaat het ook over software zoals voorlees- of vergrotingssoftware, een brailleleesregel of aangepaste toetsenborden en joysticks om de computer te bedienen.
En tot slot is er voor leerlingen met een auditieve handicap ook een mogelijkheid om beroep te doen op schrijftolken of tolken Vlaamse Gebarentaal. Voor de gebruikers zijn deze hulpmiddelen gratis.
Minder leerlingen, maar meer middelen
Uit cijfers die Loes Vandromme opvroeg blijkt nu dat het aantal leerlingen dat ondersteuning krijgt via technische hulpmiddelen en ergonomisch meubilair in vier jaar tijd daalt met 14% (van 461 naar 397 leerlingen). Ook de tolkondersteuning voor leerlingen daalt in die tijdsspanne met 11%.
Het budget dat jaarlijks wordt uitgetrokken voor deze speciale hulpmiddelen stijgt wel. In 2018 was er nog een goede 2.5 miljoen euro voorzien. In 2022 werd iets meer dan 2.8 miljoen euro uitgegeven. Dat is een stijging van 13%.
‘Onderzoek naar de oorzaken van de daling van het aantal leerlingen die beroep doen op deze ondersteuning is nodig,’ vindt Loes Vandromme. ‘Zeker omdat we weten dat deze hulpmiddelen vaak onmisbaar zijn voor leerlingen om in het gewoon onderwijs comfortabel les te kunnen volgen.’
Het grootste aandeel van de toekenningen komt ten goede aan leerlingen uit het basisonderwijs, gevolgd door het secundair onderwijs, het hoger onderwijs en tot slot het volwassenenonderwijs. ‘Het is een spijtige zaak dat leerlingen uit het Deeltijds Kunstonderwijs geen aanspraak kunnen maken op deze speciale onderwijsleermiddelen’, stelt Loes Vandromme. ‘We moeten dit zeker meenemen in de evaluatie van het decreet Deeltijds Kunstonderwijs. Het is een kans om verder werk te maken van inclusief onderwijs binnen DKO.
