Veel goede wil bij duaal leren, maatwerk kan katalysator zijn

Publicatiedatum

Auteur

Loes Vandromme Vandromme

Deel dit artikel

Sinds de start van duaal leren in het schooljaar 2019-2020, verdrievoudigde het aantal bedrijven dat een erkenning als aanbieder duaal leren kreeg. Dat blijkt uit cijfers van Vlaams Parlementslid Loes Vandromme (cd&v) opvroeg bij minister voor Werk Jo Brouns.

Maar het aantal bedrijven dat ook effectief leerlingen opleidt via duaal leren, stijgt niet zo snel. ‘Het is goed dat er veel bereidheid is bij onze bedrijven,’ zegt Loes Vandromme. ‘Dat betekent ook dat het concept goed gekend geraakt. Toch staan wellicht nog veel praktische bezwaren, zoals de beperkte mobiliteit van scholieren, in de weg.’ Het parlementslid pleit er voor om de applicatie RadarDuaal volop in te zetten. Deze tool brengt vraag en aanbod op het vlak van werkplekleren in kaart en is daarnaast ook een innovatieve prospectietool. ‘Op vandaag is de toepassing beschikbaar voor een beperkt aantal sectoren en hebben een beperkt aantal mensen toegang’, weet Vandromme. In West-Vlaanderen is er een steunpunt Duaal Leren actief. ‘Ook dit forum kan maatwerk leveren voor scholen én bedrijven,’ geeft ze nog mee.

Veel goede wil

Maar liefst 10.225 bedrijven (waaronder 2.108 West-Vlaamse) staan klaar om leerlingen op te leiden via het stelsel van duaal leren waarbij de leerlingen schooltijd combineren met een opleiding op de werkvloer. Gemiddeld heeft ieder bedrijf 3.55 erkenningen: ze kunnen dus vaak meerdere leerlingen (al dan niet tegelijkertijd) opleiden.

Het grootste aantal erkenningen situeren zich in de bouwsector. In heel Vlaanderen bieden 2227 bouwbedrijven duale opleidingen aan. Het is trouwens ook de sector die bij start van duaal leren meteen op de kar sprong: toen tekenden meteen 580 bedrijven in. 2320 mentoren uit de bouwsector volgden ondertussen ook al de nodige mentoropleiding om leerlingen te begeleiden.

Opvallend is wel dat de sector van haartooi-fitness-schoonheidszorgen een stevige start nam met 611 bedrijven in 2019. Maar sindsdien groeide dat aantal nauwelijks. Vorig schooljaar boden ‘maar’ 684 bedrijven een duale opleiding aan.

De horecasector had dan weer wat meer tijd nodig: in 2019 kregen 173 bedrijven een erkenning. Nu zijn dat er al 1228.

Aantal unieke ondernemingen met een erkenning voor een duale opleiding per sector** 

2019-2020

2020-2021

2021-2022

2022-2023*

Autosector en aanverwante sectoren

314

441

670

726

Binnenvaart

30

31

31

30

Bouw

580

846

1982

2227

Chemie, kunststoffen en life sciences

41

51

74

76

Elektriciens: installatie en distributie

339

439

615

649

Grafische sector en Papier- en kartonbewerkende sector

8

16

31

32

Groene sectoren

355

498

897

960

Haartooi - fitness - schoonheidszorgen

611

692

647

684

Handel - Detailhandel

9

13

74

77

Handel - Voedingshandel

57

78

166

175

Handel - Zelfstandige kleinhandel

75

130

849

896

Horeca

173

265

1103

1228

Houtsectoren

124

160

244

283

Kleding en Confectie

9

11

27

27

Lokale besturen

142

169

214

228

Social profit

296

369

586

622

Technologische industrie

195

245

375

424

Textiel

4

5

7

9

Textielverzorging

1

1

4

4

Transport, logistiek en grondafhandeling op luchthavens

23

24

47

53

Vlaams Partnerschap

119

190

559

683

Voedingsindustrie

160

188

279

275

 

Toch nog groeimarge

Er is dus wel bereidheid bij bedrijven om de werkcomponent bij duale opleidingen te voorzien en het systeem raakt meer en meer bekend, maar het aantal ondernemingen dat effectief leerlingen opleidde in de voorbije jaren steeg niet zo snel.  In West-Vlaanderen bijvoorbeeld werden er tijdens het vorig schooljaar in 465 bedrijven ook effectief overeenkomsten duaal leren afgesloten.

De sector waarin het meest bedrijven overeenkomsten duaal leren sluiten, is duidelijk de bouwsector (641 bedrijven). Ook in de groene sectoren en de horeca groeide het aantal bedrijven (respectievelijk 330 en 292 ondernemingen) met een overeenkomst.

 

Aantal unieke ondernemingen met een gelopen overeenkomst duaal leren per sector**

2019-2020

2020-2021

2021-2022

2022-2023*

Autosector en aanverwante sectoren

139

151

173

245

Binnenvaart

17

13

12

8

Bouw

158

201

274

461

Chemie, kunststoffen en life sciences

25

24

31

32

Elektriciens: installatie en distributie

121

164

159

235

Grafische sector en Papier- en kartonbewerkende sector

3

5

12

14

Groene sectoren

113

135

198

330

Haartooi - fitness - schoonheidszorgen

235

216

262

228

Handel - Detailhandel

5

5

8

27

Handel - Voedingshandel

18

19

27

42

Handel - Zelfstandige kleinhandel

19

38

51

177

Horeca

83

59

149

292

Houtsectoren

34

28

38

57

Kleding en Confectie

1

3

3

2

Lokale besturen

70

71

96

103

Social profit

123

158

178

228

Technologische industrie

67

62

70

104

Textiel

3

2

3

6

Transport, logistiek en grondafhandeling op luchthavens

9

9

11

25

Vlaams Partnerschap

30

47

67

150

Voedingsindustrie

60

70

64

74

‘Dit zijn net ook de sectoren die heel vaak goed bereikbaar zijn omdat ze overal in het stedelijke én landelijke Vlaanderen verspreid zitten,’ zegt Vandromme. Volgens het parlementslid kunnen er nog inspanningen gebeuren om de match tussen leerlingen en bedrijven vlotter te laten verlopen: ‘Er is onder andere RadarDuaal, een online applicatie die onder andere vraag en aanbod op het vlak van werkplekleren in kaart brengt. Op vandaag is de toepassing beschikbaar voor een beperkt aantal sectoren en hebben ook maar een beperkt aantal mensen toegang. In West-Vlaanderen is er daarnaast ook het steunpunt Duaal Leren dat maatwerk kan bieden. Er zijn dus nog wel wat opportuniteiten om duaal leren verder uit te rollen’, vindt Vandromme.

Nieuws

Kunstenfestival Watou neemt tussenjaar

Na drie succesvolle edities onder de creatieve leiding van Koen Vanmechelen gaat het Kunstenfestival Watou in 2025 een bijzonder jaar tegemoet. Er komt een noodzakelijke pauze, maar niet zonder reden: de editie van 2026 wordt voorbereid en de organisatie gaat op zoek naar extra financiële middelen.


2025 wordt echter geen rustjaar wat activiteiten betreft. De stad lanceert een nieuw concept: MINIATUUR. Onder deze roepnaam zitten drie projecten die focussen op ‘klein maar zeer fijn’: een  interactieve schilderijenzoektocht, een Pinkies verhalenzoektocht en de poëziefietsroute.

Slechts 1 op 6 zijinstromers vraagt lerarenbonus aan

Zijinstromers in het onderwijs die nog geen pedagogisch bekwaamheidsbewijs hebben en een lerarenopleiding volgen die leidt tot een pedagogisch bekwaamheidsbewijs, kunnen een lerarenbonus aanvragen waardoor ze recht hebben op een wekelijkse vermindering van hun opdracht en tegelijk hun salaris voor de oorspronkelijke opdracht behouden. De maatregel lijkt moeilijk van de grond te komen, zo blijkt uit cijfers die Loes Vandromme, Vlaams Parlementslid voor cd&v bij de minister van onderwijs opvroeg. In het schooljaar 2023-2024 vroegen welgeteld 724 zijinstromers een lerarenbonus aan: dat is 16% van alle zijinstromers in dat schooljaar. ‘We hebben er alle baat bij dat zijinstromers een lerarenopleiding volgen,’ vindt Vandromme. Het parlementslid roept daarom op om volop in te zetten op verdere professionalisering van zijinstromers en extra maatregelen om hen aan boord te houden. ‘We hebben daar in het regeerakkoord ook afspraken over gemaakt: in de volgende jaren willen we extra inspanningen doen om haalbare, aantrekkelijke en aangepaste trajecten te voorzien voor zijinstromers,’ licht Loes Vandromme toe.

Reaffectatie van vastbenoemde leerkrachten staat lijnrecht tegenover een modern HR-beleid

Leerkrachten die vast benoemd zijn, kunnen hun opdracht geheel of gedeeltelijk verliezen door bijvoorbeeld een daling van het aantal leerlingen in de school. Als dat gebeurt en scholengemeenschappen vinden intern geen oplossing, dan kan de Vlaamse reaffectatiecommissie leerkrachten toewijzen aan een opdracht in een andere school. “Dit systeem zorgt in de praktijk voor een aantal moeilijkheden”, vindt Vandromme. Daarom riep ze de minister op om de moeilijkheden van dit reaffectatiesysteem te bekijken en na te gaan hoe het verenigbaar is met een modern HR-beleid in scholen. De minister van onderwijs beloofde hierover in overleg te gaan met de sociale partners.