Het Vlaams Parlement heeft via een spoeddecreet de HBO5-opleiding verpleegkunde omgevormd naar de opleiding 'basisverpleegkundige'. Die omvorming was nodig na een federale wetswijziging waarbij het beroep van verpleegkundige wordt opgedeeld tussen 'basisverpleegkundige' enerzijds en 'verpleegkundige verantwoordelijk voor de algemene zorg' anderzijds. Door het decreet maakt het Vlaams Parlement het nu mogelijk dat de nieuwe opleiding tot 'basisverpleegkundige' vanaf 1 september 2023 van start gaat in opvolging van de bestaande HBO5-opleiding verpleegkunde.
De HBO5-opleiding tot verpleegkundige wordt georganiseerd door scholen voor voltijds secundair onderwijs in een samenwerkingsverband met een hogeschool. De opleiding begon oorspronkelijk als aanvullend secundair beroepsonderwijs en was toen gekend als de vierde graad verpleegkunde.
Maar volgens de Europese Commissie voldeed de HBO5-opleiding verpleegkunde niet aan de minimumopleidingseisen. Zo voorziet de opleiding onvoldoende opleidings- en stage-uren om aanspraak te kunnen maken op de Europese titel van 'verpleegkundige'. Vlaanderen heeft er steeds voor gepleit om een opleiding in de verpleegkunde op niveau HBO5 te behouden (en niet te verlengen).
De federale regering besloot daarom de opleiding om te vormen tot een nationaal beroep, waardoor niet langer aan alle Europese bepalingen en richtlijnen moet worden voldaan. Het Vlaams Parlement zorgt in navolging van de federale regelgeving nu voor een decretale basis.
Hoofdindiener Koen Daniëls (N-VA) spreekt van een noodzakelijke decretale aanpassing. "Het belang van verpleegkundigen kan niet genoeg worden benadrukt. Het is daarom van essentieel belang dat alle talenten een opleiding tot verpleegkundige kunnen volgen en blijven volgen zoals in Vlaanderen het geval is. De creatie van twee aparte, maar complementaire profielen is daarin een belangrijke stap. Het is daarbij belangrijk dat in de HBO5-opleiding men nog steeds wordt opgeleid tot verpleegkundige: de basisverpleegkundige."
Volgens cd&v-parlementslid Loes Vandromme is de ingreep "een belangrijke stap om meer jongeren en instromers aan te trekken om te kiezen voor de zorg".
"Daarom maken we de opleiding tot 'basisverpleegkundige' al vanaf september mogelijk. De basisverpleegkundige zal een essentiële en noodzakelijke schakel zijn en blijven in de zorg en in de organisatie van de verpleegkundige zorg", aldus Vandromme.
Volgens Open VLD-parlementslid Jean-Jacques De Gucht is het een goede zaak dat de federale regering met het statuut van basisverpleegkundige de poort open houdt voor mensen die interesse hebben in de zorg. "Het is dan ook een goede zaak dat we nu op Vlaams niveau duidelijkheid hebben gecreëerd rond de opleiding tot basisverpleegkundige", aldus De Gucht.